AVTOMOBILDAN CHIQADIGAN TURLI ZARARLI VA ZAHARLI MODDALARNING EKOLOGIYAGA TA'SIRI
Keywords:
Transport, avtomobil yo‘llari, og‘ir metallar,neft maxsulotlari, atrof muhit, chiqindi gazlar ozon qatlami, is gazi, ekologiva, dvigatellarining chiqindilari, chang zarrachalari.Abstract
Shuni takidlash lozimki Transport-yo‘l majmuasi atrof-muhitni ifloslantiruvchi kuchli manba hisoblanadi. 35 million tonna zararli chiqindilarning 89 foizi avtomobil transporti va yo'l quilishi korxonalari chigindilari hisoblanadi. Suv havzalarining ifloslanishida transportning roli katta. Bundan tashgari, transport shaharlardagi shovginning asosiy manbalaridan biri bo atrof-muhitning termal ifloslanishiga sezilarli hissa qo shadi. Rossiyada avtomobil transportidan chigadigan chigindilar viliga 22 million tonnani tashkil qiladi. Ichki yonuv dvigatellarining chiqindi gazlari 200 dan ortiq turdagi zararli moddalarni o'z ichiga oladi. Neft mahsulotlari, shinalar va tormoz prokladkalarining eskirgan mahsulotlari,quyma va changli yuklar, muzdan tozalash vositasi sifatida ishiatiladigan xloridlar yo‘l chetlari va suv havzalarini ifloslantiradi kunda insoniyat sivilizatsiyasini mashinasiz tasavvur gilish qiyin. Rivojlangan mamlakatlarda u nafagat asosiy vosita, balki kundalik hayotning bir qismiga aylandi. Insonning harakat erkinligiga bo'gan tabily istagi, ishlab chigarish Jaoliyat va xizmal korsatish sohasidagt Junkisiyalarning murakkablashishi va nihoyat, katta shaharlarda, shahar aglomeratsiyalarida hayotning o'zi - bularning barchasi shasty foydalanish uchun avtomobillar sonining ko payishiga olib keladi yuk tashish hajmini oshirish.
References
Normativ-huquqiy hujjatlar: O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 14 fevraldagi "Yo'l xojaligini boshqarish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to'g'risida"gi farmoni;
2017 yilning 14 fevral kuni Ozbekiston Respublikasi Prezidentining "2017-2018 yillarda mintaqaviy avtomobil yo'llarini rivojlantirish dasturini amalga oshirish chora-tadbirlari to'g'risida"gi qarori;
O'zbekiston Respublikasining birinchi Prezidenti I.A. Karimovning 2015 yil 6-martdagi "2015-2019 yillarda muhandislik-kommunikatsiya va yo'ltransport infratuzilmasini rivojlantirish va modernizatsiya qilish dasturi to'g'risidagi" arori;
O'zbekiston Respublikasi Prezidentining "2017-2021 yillarda qishloq joylarda yangilangan namunaviy loyihalar bo yicha arzon uy-joylar qurish dasturi to'g' isida" gi qarori.
Mirziyoev SH.M. "Buyuk kelajagimizni mard va oliyjanob xalqimiz bilan birga quramiz". - Toshkent: «O' zbekiston» 2017 yil.
Mirziyoev SH.M. "Milliy taraqiyyot yo,limizni qat"iyat bilan davo ettirib, yangi bosqichga ko taramiz. 1- jild. - Toshkent: «O'zbekiston» 2017 yil.
2007 yil oktyabrda qabul qilingan "Avtomobil yo'llari to'g'risida"gi O'zbekiston Respublikasi gonuni;
O‘zbekiston Respublikasi birinchi Prezidentining 2010 yil 21 dekabrdagi "2011-2015 yillarda infratuzilma, transport va kommunikasiyalar qurilishini rivojlantirishni jadallashtirish to‘grisida" gi 1446-sonli qarori;
Бабков В.Ф., Андреев О.В. Проектирование автомобилних дорог. 1 кисм. А.Р.Кодирова томонидан муаллифлаштирилган Узбек тилидаги таржимаси. ТАЙИ. 2004 й.
www.lex.uz
www.kun.uz
www.daryo.uz
www.google.ru
www.umail.uz
www.1001plans.ru
www.archiv.uz
