YURAK FIZIOLOGOYASI, YURAK AVTMATIYASI, ELEKTRAKARDIAGRAMMA
Keywords:
elektrokardiografiya, atrio-ventrikulyar, miotsitlar, gis tutami, peysmeker. sino-atrial.Abstract
Qon o‘zining merakkab vazifalarini faqat doimo harakatda bo`lgandagina bajara oladi. Muskul tolasi yurakning funksional unsuru hisoblanadi. Ubir-biriga uchma-uch ulangan miokard hujayralari – miotsitlardan iborat bo`lib, umumiy sarkoplazmatik parda bilan qoplangan. Ritmik ravishda qo‘zg‘alib, qisqarib turgan yurak elektr toki manbaiga aylanadi. Tana to‘qimalari elektr o‘tkazuvchanlikka ega bo`lgani uchun yurakning elektr tokini tana yuzasidan maxsus asboblar yordamida qayd qilish mumkin. Bu usul elektrokardiografiya, yozib olingan egri chiziqqa esa elektrokardiogramma, deyiladi. O‘tkazuvchi tizimning boshqa qismlari – Gis tutami, chap va o‘ng oyoqchalari va ularning shoxlari – Purkinye tolalari impulslarni 2 m/s ga teng yuqori tezlikda o‘tkazadi. Natijada chap va o‘ng qorinchalar miokardi deyarli bir vaqtda qisqaradi. Yurakning o‘tkazuvchi tizimini tashkil qiluvchi atipik hujayralarning har biri o‘zo‘zidan impulslar ishlab chiqarish qobiliyatiga yoki avtomatiyaga ega.
References
A. Qodirov “ Normal fiziologiya “
O.T. Alaviya, Sh.Q. Qodirov, A.N. Qodirov, Sh. M. Hamroqulov. E. H. Halilov.
E.B. Babskiy “ Odam fiziologiyasi.