ALISHER NAVOIYNING “MUHOKAMAT UL-LUG‘ATAYN”ASARIDA KELTIRILGAN YUZTA FE‘LLARNING SEMANTIK TARAQQIYOTI.
Keywords:
Til, tilshunoslik, “Muhokamat ul-lug’atayn”, fe’l, semantika, ma’no, yig’lamoq, siqtamoq, ichmoq, tomshimoq, sipqormoq.Abstract
Ushbu maqolada “Muhokamat ul-lug’atay” asari va uning tadqiqi tog’risida hamda ushbu asarda keltirilgan yuzta fe’llarning semantic (ma’no) taraqqiyoti haqida fikr yuritilib, yuqoridagi masala yuzasidan tilshunos olimlar va pedagoglarning ilmiy qarashlariga subyektiv munosabat bildirilgan.
References
CHrestomatie en turk oriental.Contenanat plusieurs ouvrages de IEmir Alitchir….,publies par M.Quatremere,I-er Fasc.,Paris,1841,p.1-39.
Qarang:Eliser Navaij,Muhokamatul-lugatain,UzSSR goslitizdat.Taskent.1940;
Усманов А мухокамат ал-лугатайн Алишера Навои в аспекте его борьбы за узбекский язык и узбекскю литературу.Ташкент.1948;
Munirov Q,Nosirov A.Alisher Navoiy qo’lyozma asarlari katalogi.Toshkent ,1970,51-bet
Belim M.Notice biographique et literaire sur Mir Ali-Schir Nevaii.- Journal Asiatique,s.V,t.XVII,Paris,1861,p 221-222
Вамбери Г. История Бохары… Петербург.1873.с.273
“Iqdom” kutubxonasi”turkumida hijriy 1315 yili (1897k1898)Istanbulda chiqqan, 104-bet.Mazkur kitobning 3-37 betlarida A.Belen ishlaridan foydalanib yozilgan Navoiy biografiyasi berilgan,39-68-betlarida “Muhokamat ul-lug’atayn”ning turkchaga o’girilgan varianti va nihoyat 69-104- betlardaasrning teksti ilova qilingan .
Nevai Aliser Muhakemet ul-lugateyn.Simdiki dile cev .Ishak Refet Isitman.Ankara ,1941.Turk Dil Kurumu,303 p.
The Muslim World. 1964,vol.LIV № 4,p.270-287; 1965,vol.LV,№ 1p.28-45.
“Muhokamat al-Lughatain” by Mir Ali Shir .Introduktion ,translation and notes by Robert Devereux.Leiden,E.j.Brill,1966,p XII+46+39
Browne E.G.A History of Persian literature under the Tartar dominion, Cembridge,1920.p.505
R.Deverekskiyning o’zi “Navoiy turkiy deb yozgan,chig’atoy,deb qo’llamagan”desa ham (shu asar,Xbet),o’zi “chig’atoy” terminini ishlatgan.
O’sha asar IX bet
Geoffrey Levis.The Emergence of Modern Turkey.London,1961,p.325.
R.Devereksning ko’rsatilgan asari XXIX bet
O’sha asar XXXXI
Alisher Navoiy Asarlar.O’n besh tomlik .14-tom.Toshkent,1967,228-bet
O’sha asar,IX bet
O’sha asar,XXXII bet
Bu haqda qarang: Musaev B.Amir Xisrav Dehlaviy va Alisher Navoiy.-“Sharq yulduzi”,1968,5-son,220-bet.
Xayrulla Ismatullayev “”Muhokamat ul-lug’atayn ”ning chet ellarda o’rganilishi” “O’zbek tili va adabiyoti ” jurnali 1988,4-nashr,54
