MARKAZIY OSIYODA TAFSIR ILMI O‘ZIGA XOS RIVOJLANISH XUSUSIYATLARI
Abstract
Qurʼon oyatlarini tafsir qilish Muhammad (a.s.)davrida vujudga kelib, bu ilm Muhammad (a.s.)dan sahobalarga, sahobalardan tobeʼinlarga meros qoldi. Sahobalar va tobeʼinlar asrida Tafsir ogʻzaki rivoyat va nakl shaklida boʻlib, taʼlif qilib yozilmagan. Abu Bakr Siddiq, Umar ibn Xattob, Usmon ibn Affon, Ali ibn Abu Tolib, Abdulloh ibn Abbos, Abdulloh ibn Masʼud va boshqa mashhur tafsirchi boʻlganlar. Tafsirdan birinchi kitob yozgan shaxs Abdumalik ibn Jurayjdir (8-asr). Muhammad ibn Jarir Tabariy, Yahyo ibn Salom, Abu Bakr Nisoburiy va boshqa mufassirlar tafsir yozishda shuhrat topdilar. Tafsir qilishning rivojlanishi jarayonida Tafsirning turli uslublari (saxih hadislar va sahobalarning qavllari bilan tafsir qilish; oʻz fikri va ijtihodi bilan tafsir qilish; oyatning zoxiriy maʼnosiga qaramay, uning maxfiy ishoralari taqozosi bilan tafsir qilish) paydo boʻldi. Keyinchalik tafsirning yoʻnalishlari koʻpayib ketdi. Hozir dunyoda Qurʼoni karimga 1700 dan ortiq Tafsir yozilganligi maʼlum.
References
Usmonov I. Navodir al-usul hikmatlari. –T.: Fan, 2009. –B. 57
Abdullaev A. Abul Lays Samarqandiyning Movarounnahr tafsirshunosligida tutgan o’rni. Tar.fan.nom. dissert. –T.: 2007. –B. 32.
Abdullaev A. Abul Lays Samarqandiyning Movarounnahr tafsirshunosligida tutgan o’rni. Tar.fan.nom. dissert. –T.: 2007. –B. 34
Obidov R. O’rta Osiyo olimlarining tafsir sohasidagi xizmatlari. –T.: Toshkent islom universiteti nashriyot matbaa birlashmasi, 2009. –B. 9
Usmonov I. Navodir al-usul hikmatlari. –T.: Fan, 2009. –B. 57.
